Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NESRİN ÖZTÜRK
Danışman: Cemil Tölü
Özet:
Bu çalışmada, aşım sezonu öncesi uygulanan melatonin implantının
Tahirova koyunlarında melatonin, östrojen ve progesteron hormon seviyeleri,
eşeysel davranışlar ve bazı üreme performansına etkisi belirlenmiştir.
Çalışmada 1-4 yaşları arasında 60 baş Tahirova ırkı koyun ve 1-2 yaşlı 6 baş
koç kullanılmıştır. 26 Haziran’da koyun (18 mg doz/koyun) ve koçların (54 mg
doz/koyun) yarısına melatonin implantı (Regülin®) uygulanmıştır. 1 Ağustos’ta
koç katımı ile kızgınlıkları tespit edilen koyunlar bireysel bölmelere alınarak
elde aşım yöntemiyle çiftleştirmeleri gerçekleştirilmiştir. Elde aşım sırasında
koyunlarda koklama, koçun skrotumuna dokunma, koçun etrafında dönme, koça dönüp
bakma ve kuyruk sallama davranış sıklığı alınırken, koça ait olan eşeysel
davranışlarda kaydedilmiştir. Ayrıca gözlemlerde 1 dakikalık aralıklarla
etkileşimin olup olmadığı, koyunların eşeysel etkileşim oranı, toplam eşeysel
etkileşim sıklığı, eşeysel etkileşim başına düşen süre ve toplam eşeysel
etkileşim süresi belirlenmiştir. Çalışmada başlangıç, 21., 42., 63., 94. ve 129.
günlerde kan alımı yapılmıştır. Kan serum örneklerinde Elisa yöntemi ile hormon
analizleri ile yapılmıştır. Çalışmada 63. günde melatonin hormon konsantrasyonu
uygulama grubunda kontrol grubundan daha yüksek olmuştur (P=0,0476). Eşeysel davranışlar kontrol ve
uygulama gruplarında benzer gerçekleşmiştir (P>0,05). Koyun eşeysel
etkileşim oranı kontrol grubuna göre uygulama grubunda önemli ölçüde
artırmıştır (P=0,0045). Kuzu verimi gruplarda benzer olurken, koç katımı ile
ilk kızgınlık arası süre, gebe kalma süresi ve doğurma süresi uygulama grubunda
kontrol grubundan daha kısa gerçekleşmiştir (P≤0,05). Sonuçta, Tahirova ırkı
koyunlarında aşım sezonu öncesi melatonin implantı uygulaması 63. günde
melatonin hormon konsantrasyonunda önemli ölçüde artış sağlamış, kızgınlık
gösterme, gebe kalma ve doğurma sürelerini ise önemli düzeyde kısaltmıştır.